Matthijs de Ligt: Tương lai của thế hệ trung vệ mới

Matthijs de Ligt được coi là tương lai của nền bóng đá thế giới sau những gì anh đã làm được ở Ajax và đang có những bước đi chậm nhưng chắc tại Juventus.

Matthijs de Ligt sinh ngày 12 tháng 8 năm 1999  tại thị trấn Leiderdorp ở miền Tây của Hà Lan. De Ligt chỉ khoảng 8 tuổi khi đội bóng địa phương nơi cậu ở Abcoude, một thị trấn nhỏ cách 5 dặm từ sân vận động của Ajax, nhận ra họ đang sở hữu “một cái gì đó đặc biệt”.

Anh từng được Ajax để mắt tới vào giai đoạn này nhưng vóc dáng và thể hình hơi mập của anh khiến các nhà tuyển trạch viên lo lắng. Tuy nhiên, “Cuộc cách mạng nhung” do Johan Cruyff tiến hành ở Ajax đã trao cơ hội cho các cậu bé như De Ligt. Các huấn luyện viên ngay lập tức ấn tượng với khả năng nắm bắt diễn biến trận đấu của De Ligt, trong khi kỹ thuật của anh cũng rất tốt.

“Matthijs đã trưởng thành khó tin về mặt thể trạng ở tuổi 14, với thể hình cao to hơn hẳn bạn bè trang lứa”, huấn luyện viên trẻ Ruben Jongkind cho biết. “Thông thường HLV đội U15 sẽ sử dụng cậu ấy trong mọi trận đấu. Nếu anh muốn ngăn các tiền đạo ghi bàn, Matthijs sẽ ở trong hàng phòng ngự của bạn.

“Nhưng điều đó không tốt cho Matthijs. Chúng tôi phải đôn cậu ấy “lên lớp” sớm 2 năm để tương thích với sự phát triển. Khi ở lứa tuổi U15, cậu ấy chơi cho U17. Và khi De Ligt ở U16, anh chơi cho U19.

“Chúng tôi đưa cậu ấy vào hàng tiền vệ. Cậu ấy cần chơi với óc quan sát 360 độ xung quanh mình và tìm giải pháp trong không gian nhỏ. Chúng tôi biết khi cậu ấy chơi ở vị trí trung vệ, anh ấy sẽ gặp những tình huống này…”

De Ligt có cơ hội đá chính trong đội hình 1 của Ajax vào ngày 21 tháng 9 năm 2016. Trong trận đấu gặp Willem 2, De Ligt đã ghi bàn thắng từ một tình huống phạt góc giúp đội bóng của anh giành chiến thắng với tỷ số 5-0 và trở thành cầu thủ ghi bàn có tuổi đời trẻ thứ 2 cho Ajax sau Clarence Seedorf. Cuối tháng 10, Ajax thông báo De Ligt được chuyển lên làm thành viên chính thức của đội hình 1. Anh dần dần trở thành thành viên chính trong đội hình 1 của Ajax.

Theo Siem de Jong – cựu đội trưởng Ajax, đánh giá Matthijs de Ligt là cầu trẻ thi đấu rất bản lĩnh, rất thông minh và biết tạo cơ hội cho đồng đội. Anh là một cầu thủ thực sự rất đặc biệt và có thể làm nên những điều mà người khác không thể làm được.  Dù đang nổi danh ở vị trí trung vệ nhưng trong những năm đầu sự nghiệp, anh lại làm quen với khu vực tiền vệ phòng ngự.

Chính vì vậy, De Ligt sở hữu rất nhiều tố chất mà các trung vệ hiện nay đang thiếu. de Ligt chuyền bóng cực tốt, các pha phân phối bóng của cầu thủ này cải thiện dần theo năm tháng và không hề phải tuýp ‘chuyền cho có’. Các pha phát triển bóng của tiền vệ này thực sự có ý đồ (đúng theo cách Ajax và Barcelona chơi bóng từ tuyến dưới), đạt độ sát thương cao. Anh có thể rê bóng từ phía sau, chuyền bóng chéo cho các tiền vệ cánh, đưa bóng vào giữa sân và thực hiện những điều cơ bản trong phòng ngự một cách dễ dàng.

Sở hữu thân hình hộ pháp với chiều cao 1m90, không chiến chính là thứ vũ kí tốt nhất của De Ligt và được anh biến thành một trong khả năng vượt trội của mình. Thế nhưng, De Ligt không hề mẫu trung vệ chậm chạp. Dù có tốc độ tốt, anh lại thường lựa chọn việc đọc trận đấu, đoán tình huống để thực hiện các phương án phòng ngự thay vì lao vào xoạc bóng.

De Ligt cũng thể hiện mình là một mẫu cầu thủ lì đòn không hề biết run sợ. Năm 17 tuổi, anh đã có dịp đối đầu với Man United tại chung kêt Europa League. Trước dàn sao danh tiếng của MU, cầu thủ này không hề khiếp sợ mà sẵn sàng nắn gân Paul Pogba trước trận: ‘Tôi chưa bao giờ thấy cái bao tiền biết đá bóng bao giờ’.

Dù thua trận, Ajax và De Ligt chỉ là một tập thể trẻ với các tài năng chưa đủ kinh nghiệm trận mạc. Nhưng tất cả đã thay đổi khi bước vào mùa giải 2018/19. Anh được triệu tập lên ĐTQG và trở thành hậu vệ số 1 của đội bên cạnh Virgil Van Dijk. De Ligt cũng là cầu thủ trẻ nhất từng ra mắt ĐT Hà Lan kể từ năm 1931 sau khi mới chỉ ra sân 2 lần cho đội một của Ajax.  Anh cũng đã trưởng thành hơn rất nhiều khi đã có hơn 100 trận đấu cho Ajax và được chọn làm thủ quân của đội khi mới chỉ 19 tuổi.

Cùng với một tập thể toàn diện, De Ligt đã dẫn đắt Ajax băng băng về chức vô địch quốc nội sau nhiều năm chờ đợi. Anh chỉ huy hàng thủ nhưng một cầu thủ lão luyện khi giúp Ajax giữ sạch lưới 23 trận trong 55 lần cầu thủ này ra sân. Với tỷ lệ chuyền bóng chính xác đạt 89,3%, khả năng phối hợp của De Ligt còn tốt hơn không ít tiền vệ. De Ligt tỏ ra đặc biệt nguy hiểm khi tham gia tấn công, bằng chứng là anh đã có 7 lần ghi tên bảng tỷ số.

Tuy nhiên, dấu ấn lớn nhất của anh khi đó lại là ở đấu trường Champions League. Hành trình tại Champions League mùa này của Ajax có thể coi là một câu chuyện cổ tích thực sự. Họ bước vào giải đấu với việc phải tham gia từ vòng loại thứ 3, rồi vượt qua một Dynamo Kyiv khó chơi để có mặt ở vòng bảng. Tại bảng E, Ajax không thua trận nào, thắng 3 và hòa 3, xếp thứ 2 và chỉ đứng dưới “Hùm xám” Bayern Munich.

Vòng knock-out, Ajax thua ĐKVĐ Real Madrid 1-2 trên sân nhà, nhưng tạo nên chiến tích không tưởng bằng chiến thắng 4-1 ngay tại Bernabeu, qua đó ngược dòng thắng chung cuộc 5-3. Ajax khiến thế giới bóng đá phải trầm trồ. Và trong dàn cầu thủ trẻ trung đó, một trong những cái tên nổi bật nhất chính là Matthijs de Ligt.

Mới 19 tuổi nhưng anh đang dẫn dắt đoàn quân trẻ trung Ajax hướng đến chung kết Champions League lần đầu tiên sau 23 năm. Sớm nhận được kỳ vọng lớn nhưng De Ligt không hề bỡ ngỡ mà ngược lại anh luôn vượt qua một cách xuất sắc.

Tại tứ kết, Ajax cũng không có kết quả tốt tại lượt đi trên sân nhà khi hòa Juventus 1-1. Tuy nhiên, một lần nữa sự bùng nổ của De Ligt đã giúp họ thoát khỏi cửa từ. Trước một trong các hàng thủ có khả năng không chiến và phòng ngự tốt nhất Châu Âu, De Ligt chính là người đã bật cao đánh đầu để giúp Ajax vào bán kết với tỉ số 3-2 sau hai lượt trận.

Trung vệ sinh năm 1999 đã được trang bóng đá Whoscored chấm 8,1 điểm, khi ghi bàn thắng ấn định tỷ số trận đấu, có 1 lần tắc bóng và 5 lần không chiến thành công. Anh còn là trung vệ có hai lần chơi hay nhất trận đấu ở Champions League mùa bóng này, chưa có trung vệ nào làm được điều này.

Dù thất bại trước Tottenham trong một ngày mà tất cả thành viên hàng thủ của Ajax để thi đấu tệ, tiềm năng của De Ligt không thể chối cãi. Ngay cả một HLV khó tính như Fabio Cabello phải dành lời khen: “De Ligt là trung vệ xuất sắc nhất thế giới. Cậu ấy giúp bạn có thể phòng ngự với chỉ 2 người, giúp các hậu vệ cánh được tự do, giống như những gì cậu ấy làm ở Ajax.”.

De Ligt đã được góp mặt trong đội hình tiêu biểu của Hiệp hội cầu thủ nhà nghề quốc tế (FIFPro) 2019 và trước đó xếp thứ 9 trong cuộc bình chọn The Best FIFA 2019 (giải Cầu thủ xuất sắc nhất năm của Liên đoàn bóng đá thế giới), phần thưởng mà Lionel Messi là người được vinh danh.

Sau mùa giải đầy thành công đó, anh được Barca, Man United và Real Madrid săn đón. Dù đội chủ sân Camp Nou luôn nằm trong kế hoạch của anh nhưng De Ligt hiểu anh cần một đội bóng giúp mình vươn tầm ở vị trí phòng ngự. Và Juve đã là đội chịu chi hơn khiến biến trung vệ này thành một trong các hậu vệ đắt giá nhất lịch sử bóng đá.

Tại đây, De Ligt được các trung vệ lão làng nhất như Chiellini và Bonucci dìu dắt, thay vì phải cạnh tranh quyết liệt với Pique ở Barca. Chưa kể, De Ligt sẽ sớm được đá chính hơn khi hai lão tướng của Juve sắp sửa nghỉ hưu. Tuy nhiên, cuộc phiêu lưu của De Ligt gặp khá nhiều trắc trở khi anh chưa thể bắt nhịp với lối chơi của Serie A.

Dù vậy, De Ligt mới chỉ 20 tuổi, ở giai đoạn mà nhiều trung vệ trẻ còn mài đũng quần trên ghế dự bị trước khi vươn tầm siêu sao. Nhưng với các tố chất của mình, gã khổng lồ người Hà Lan này chắc chắn sẽ trở lại và làm lá cờ đầu cho thế hệ trung vệ bóng đá hiện đại